
معرفی فستیوالهای سینمایی مهم جهان (کن، ونیز، برلین)
در تقویم سینمایی جهان، چند رویداد بیش از بقیه میدرخشند و به عنوان قلههای اعتبار هنری و موفقیت تجاری شناخته میشوند: جشنوارههای فیلم کن، ونیز و برلین، و البته، مراسم اهدای جوایز اسکار. این رویدادها نه تنها تاثیر عمیقی بر سینماگران و مخاطبان حرفهای دارند، بلکه بخش مهمی از فرهنگ سینمایی جهان را تشکیل میدهند. هرکدام از این جشنوارهها با ویژگیهای خاص خود، نماینده بخشی از تاریخ، هنر و صنعت سینما هستند و نقش مهمی در معرفی فیلمها و سینماگران جدید ایفا میکنند.
سه تفنگدار اروپا: کن، ونیز و برلین
جشنوارههای کن، ونیز و برلین که به “سه بزرگ” مشهورند، مهمترین فستیوالهای فیلم در اروپا و جهان محسوب میشوند. این رویدادها در وهله اول “جشنواره” هستند؛ به این معنی که طی یک دوره زمانی مشخص (معمولاً حدود ۱۰ روز)، میزبان نمایش فیلمهایی از سراسر جهان برای اهالی سینما و رسانهها هستند. در کنار نمایش فیلمها، این جشنوارهها مکانی برای برگزاری نشستهای خبری، کارگاههای آموزشی و حضور ستارههای سینما هستند. بسیاری از فیلمهایی که در این جشنوارهها به نمایش درمیآیند، بعدها مسیر موفقیت خود را در سایر رویدادهای سینمایی جهان ادامه میدهند.
جشنواره فیلم کن (فرانسه)
کن که در ماه می برگزار میشود، بیشک معتبرترین و پر زرق و برقترین جشنواره فیلم جهان است. تمرکز اصلی کن بر سینمای هنری و مؤلف است و ویترینی برای نمایش مهمترین فیلمهای هنری سال از اروپا و سراسر جهان محسوب میشود. فیلمهای حاضر در بخش مسابقه اصلی کن، برای اولین بار در جهان به نمایش درمیآیند (World Premiere) و برای کسب جایزه نخل طلا (Palme d’Or)، یکی از ارزشمندترین جوایز سینمایی، رقابت میکنند. علاوه بر این، کن به دلیل حضور چهرههای سرشناس بینالمللی در هیئت داوران و فرش قرمز باشکوهش، همواره مورد توجه رسانهها و علاقهمندان سینما بوده است.
جشنواره فیلم ونیز (ایتالیا)
ونیز، قدیمیترین جشنواره فیلم جهان است که در اواخر آگوست و اوایل سپتامبر برگزار میشود. این جشنواره نیز اعتبار هنری بالایی دارد و جایزه اصلی آن شیر طلایی (Golden Lion) است. ونیز به دلیل زمان برگزاریاش، اغلب به عنوان نقطه شروع فصل جوایز سینمایی و سکوی پرتابی برای فیلمهایی که چشم به اسکار دارند، شناخته میشود. بسیاری از فیلمهای برنده اسکار بهترین فیلم، اولین نمایش جهانی خود را در ونیز تجربه کردهاند. این جشنواره علاوه بر نمایش فیلمهای مهم، محلی برای گردهمایی سینماگران، منتقدان و تولیدکنندگان سینما است.
جشنواره فیلم برلین (آلمان)
برلیناله که در ماه فوریه برگزار میشود، از نظر تعداد فیلمها و بازدیدکنندگان، بزرگترین جشنواره فیلم جهان است. جایزه اصلی این جشنواره خرس طلایی (Golden Bear) است. برلیناله در مقایسه با کن، به داشتن رویکردی سیاسیتر و اجتماعیتر شهرت دارد و اغلب به فیلمهایی با مضامین جسورانه و مرتبط با مسائل روز جهان توجه نشان میدهد. این جشنواره به دلیل تنوع جغرافیایی فیلمها و مشارکت گسترده سینماگران از سراسر جهان، یکی از مهمترین رویدادهای سینمایی اروپا به شمار میرود.
معرفی مراسم اسکار
اسکار: جشن صنعت سینمای آمریکا
برخلاف کن، ونیز و برلین، اسکار یک “جشنواره” نیست، بلکه یک “مراسم اهدای جوایز” است. تفاوت اصلی در این است که در اسکار، فیلمها برای اولین بار نمایش داده نمیشوند. شرط اصلی برای شرکت در رقابت اسکار این است که فیلم باید در طول سال میلادی گذشته، در سینماهای آمریکا (به طور مشخص لس آنجلس) اکران عمومی شده باشد. این مراسم با حضور ستارگان سینما و پخش گسترده تلویزیونی، یکی از پرمخاطبترین رویدادهای فرهنگی جهان است. همچنین، اسکار به دلیل تأثیرگذاریاش بر فروش فیلمها و شهرت سینماگران، اهمیتی فوقالعاده در صنعت سینمای آمریکا دارد.
هنر در برابر صنعت: تفاوت در ماهیت
به طور خلاصه، میتوان گفت که جشنوارههای اروپایی نماینده “سینما به مثابه هنر” هستند، در حالی که اسکار نماینده “سینما به مثابه صنعت و تجارت” است. کن، ونیز و برلین به دنبال کشف و ستایش آثار هنری، نوآورانه و فیلمسازان مؤلف از سراسر جهان هستند. اسکار اما، بیشتر به تجلیل از فیلمهای موفق، خوشساخت و غالباً عامهپسند تولید شده در سیستم هالیوود میپردازد. البته این مرزها همیشه مشخص نیستند. فیلمهای هنری برنده نخل طلا گاهی در اسکار نیز موفق میشوند (مانند “انگل”) و فیلمهای هالیوودی نیز در جشنوارههای اروپایی به نمایش درمیآیند. این تفاوتها اما، به خوبی اهمیت و جایگاه هر دو نوع رویداد را در منظره سینمای جهان نشان میدهد.